Bệnh quai bị là gì cách điều trị

Các triệu chứng của bệnh quai bị thường bắt đầu hiện ra từ 2 đến 3 tuần sau khi bị nhiễm virus, sau đó dần giảm trong tuần tiếp theo. Sưng đau ở một hoặc cả hai tuyến nước bọt mang tai (ở vùng má và hàm) là biểu hiện phổ biến nhất của bệnh. Tình trạng sưng đau có thể tiến triển nặng đến mức phần góc của xương hàm dưới mang tai không thể nhìn thấy được. Một bên mang tai có thể sưng trước bên kia và khoảng 25% người mắc bệnh quai bị chỉ có sưng ở một bên. Trong một số trường hợp hiếm, các tuyến nước bọt ở hàm dưới và dưới lưỡi cũng có thể sưng đau.

Triệu chứng của bệnh quai bị đôi khi có thể bị nhầm lẫn với sự sưng hạch bạch huyết hoặc sưng tuyến nước bọt do bệnh cúm. Ngoài các triệu chứng sưng đau điển hình, một số triệu chứng không điển hình có thể xuất hiện trước đó như sốt nhẹ kéo dài từ 3 đến 4 ngày, đau đầu, đau cơ, chán ăn, mệt mỏi… Một số người nhiễm virus quai bị chỉ có một số triệu chứng không đặc hiệu, thậm chí không có triệu chứng.

Phương pháp chẩn đoán và kiểm tra

Nói chung, kết quả kiểm tra không đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh quai bị do triệu chứng lâm sàng của bệnh thường rất rõ ràng. Thường thì, các xét nghiệm được thực hiện chỉ khi cần thiết hoặc cho mục đích nghiên cứu.

Để phân lập virus, các bác sĩ sẽ thu thập mẫu bệnh phẩm từ bệnh nhân như máu, nước bọt, hoặc dịch não tủy. Thông thường, máu và dịch não tủy được thu thập sớm trong vòng từ 0 đến 7 ngày sau khi bắt đầu triệu chứng, hoặc muộn hơn từ 14 đến 21 ngày, để thực hiện xét nghiệm tìm kháng thể IgM hoặc biến động hiệu giá kháng thể IgG.

Các phương pháp xét nghiệm thường được sử dụng cho bệnh quai bị ở Việt Nam bao gồm:

– CI – cố định bổ thể, NT – trung hòa đám hoại tử,

– ELISA – miễn dịch gắn men có khả năng phát hiện kháng thể quai bị trong máu hoặc dịch não tủy,

– IFA – miễn dịch huỳnh quang gián tiếp có khả năng phát hiện kháng nguyên và kháng thể đặc hiệu.

Phương pháp điều trị

Hiện nay, bệnh quai bị vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chỉ có thể điều trị triệu chứng. Khi phát hiện bệnh, cần cách ly người bệnh trong khoảng 2 tuần. Trong trường hợp bệnh nhẹ, người bệnh có thể được cách ly và điều trị tại nhà theo hướng dẫn của các cơ sở y tế. Trong thời gian cách ly, bệnh nhân cần hạn chế tiếp xúc và thường xuyên đeo khẩu trang. Đồ dùng cá nhân của người bệnh và dụng cụ y tế có liên quan cần được khử khuẩn bằng dung dịch cloramin 2% hoặc các chất khử khuẩn khác. Sau khi kết thúc thời gian cách ly, các dụng cụ cá nhân của người bệnh và phòng bệnh cần được khử khuẩn một lần cuối để tránh nguy cơ lây nhiễm cho cộng đồng.

Các thói quen sinh hoạt và phương pháp hỗ trợ sau có thể giúp giảm triệu chứng của bệnh quai bị:

– Nghỉ ngơi đầy đủ và tránh vận động mạnh.

– Uống nhiều nước và tránh nước ép trái cây có vị chua để không kích thích tuyến nước bọt.

– Chườm lạnh có thể giúp giảm đau.

– Chườm ấm và sử dụng Paracetamol có thể giúp giảm sốt.

– Bảo vệ vệ sinh vòm họng bằng cách súc nước muối sinh lý, nước muối ấm hoặc nước súc miệng.

– Ăn thức ăn mềm và tránh thức ăn có tính axit như cam, chanh, bưởi, thức ăn cay, và thực phẩm làm từ nếp và thịt gà. Bổ sung rau xanh và dưa đỏ cũng rất quan trọng.

– Dọn dẹp môi trường sống và làm thông thoáng nhà cửa, tận dụng ánh sáng tự nhiên.

– Trong trường hợp viêm tinh hoàn, người bệnh cần mặc quần lót nâng tinh hoàn để giảm đau và sử dụng corticoid như Prednisolone theo chỉ định của bác sĩ.